แจกแนวข้อสอบ โรงเรียนวิศวกรรมรถไฟ

1. อธิบายองค์ประกอบหลักของการจัดการเดินรถไฟ และวิเคราะห์ว่าปัจจัยใดมีผลกระทบต่อความแม่นยำของตารางเวลาเดินรถมากที่สุด
แนวคำตอบ:

องค์ประกอบหลักของการจัดการเดินรถไฟ:
โครงสร้างพื้นฐานทางราง (Infrastructure) – เส้นทางเดินรถ จำนวนราง สถานี และสัญญาณไฟ
ระบบควบคุมการเดินรถ (Train Control System) – ศูนย์ควบคุม การใช้ระบบอาณัติสัญญาณ
ยานพาหนะ (Rolling Stock) – รถจักร ตู้โดยสาร และระบบเบรก
บุคลากร (Human Resource) – พนักงานขับรถ นายสถานี เจ้าหน้าที่ควบคุมการเดินรถ
ปัจจัยด้านผู้โดยสารและการขนส่งสินค้า – ปริมาณการใช้บริการ เวลาการจอดสถานี
ปัจจัยที่มีผลต่อความแม่นยำของตารางเวลาเดินรถมากที่สุด:
ความหนาแน่นของโครงข่ายทางราง – หากมีรางเดี่ยวมาก การเดินรถอาจล่าช้าเพราะต้องรอทาง
ความแม่นยำของสัญญาณและระบบควบคุม – ระบบอาณัติสัญญาณที่ขัดข้องอาจทำให้เกิดความล่าช้า
สภาพอากาศและสิ่งแวดล้อม – ฝนตกหนัก น้ำท่วม หรือดินถล่ม อาจทำให้ต้องเลื่อนเวลาเดินรถ
ความสามารถของบุคลากรในการจัดการเหตุฉุกเฉิน – หากพนักงานไม่มีแผนรับมือที่ดี อาจทำให้เกิดความล่าช้า

2. เปรียบเทียบข้อดีและข้อเสียของระบบการเดินรถไฟแบบตารางเวลา (Schedule-Based) และระบบการเดินรถไฟแบบเรียลไทม์ (Real-Time Operations)
แนวคำตอบ:

ระบบการเดินรถแบบตารางเวลา (Schedule-Based):
✅ ข้อดี
ทำให้การเดินรถมีระเบียบและสามารถคาดการณ์ล่วงหน้าได้
ช่วยให้ผู้โดยสารและลูกค้าขนส่งสินค้าวางแผนได้ง่าย
ลดความเสี่ยงต่อความแออัดของระบบราง
❌ ข้อเสีย
หากเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉิน เช่น อุบัติเหตุ จะกระทบต่อระบบทั้งหมด
ไม่สามารถปรับเปลี่ยนตารางเวลาได้ง่าย
ระบบการเดินรถแบบเรียลไทม์ (Real-Time Operations):
✅ ข้อดี

มีความยืดหยุ่น สามารถปรับเปลี่ยนตามสถานการณ์
ช่วยลดความล่าช้าในกรณีฉุกเฉิน
❌ ข้อเสีย
อาจทำให้การจัดสรรทรัพยากร เช่น รถจักร หรือพนักงานทำได้ยากขึ้น
ผู้โดยสารอาจไม่สามารถวางแผนการเดินทางล่วงหน้าได้

3. สมมติว่าคุณเป็นผู้จัดการเดินรถ แล้วเกิดเหตุการณ์ขัดข้องของระบบอาณัติสัญญาณบนเส้นทางหลัก คุณจะมีแนวทางบริหารจัดการเหตุการณ์นี้อย่างไรให้กระทบต่อการเดินรถน้อยที่สุด
แนวคำตอบ:

แจ้งเตือนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทันที – ศูนย์ควบคุมเดินรถ ควบคุมสัญญาณ และฝ่ายซ่อมบำรุง
เปลี่ยนไปใช้แผนสำรอง – อาจต้องใช้ระบบควบคุมด้วยวิทยุ หรือให้พนักงานใช้การสั่งเดินรถด้วยมือ
กำหนดลำดับความสำคัญของขบวนรถ – อาจให้รถไฟขบวนด่วนหรือขบวนสินค้าที่สำคัญเดินรถก่อน
บริหารตารางเวลาใหม่ – ปรับเปลี่ยนเวลาการออกเดินรถชั่วคราวเพื่อป้องกันความแออัด
แจ้งข้อมูลให้ผู้โดยสารและลูกค้าขนส่งสินค้า – เพื่อให้สามารถปรับแผนการเดินทางได้

4. อธิบายหลักการของ "ระบบอาณัติสัญญาณ" ในการเดินรถไฟ และเปรียบเทียบข้อดีของระบบอาณัติสัญญาณแบบ Fixed Block กับ Moving Block
แนวคำตอบ:

หลักการของระบบอาณัติสัญญาณ:
ใช้เพื่อควบคุมการเดินรถให้ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ
ป้องกันการชนกันของขบวนรถ
มีหลายรูปแบบ เช่น สัญญาณไฟ สัญญาณไฟฟ้า และระบบสั่งการทางวิทยุ